Adjektivoj

Adjektivoj indikas trajtojn de personoj, bestoj, objektoj kaj fenomenoj.

Ni dividas ilin al:

Kvalitaj	Eblas komparadi (`mladý` - `mladší` - `najmladší`)	`mladý`, `starý`, `dobrý`, `zlý`, `pekný`, `škaredý`, `nový`, `dlhý`, `múdry`
Rilataj	Ne eblas komparadi	`drevený`, `kamenný`, `rybí`, `psí`
Posedaj	Ne eblas komparadi Estas deklinaciataj laŭ deklinacioj otcov kaj matkin	`otcov`, `synov`, `matkin`, `sestrin`, `dedov`, `kolegov`, `priateľkin`

Deklinaciado de adjektivoj

Adjektivo estas deklinaciata laŭ la substantivo kiun ĝi priskribas.

ten pekný muž
tá pekná žena
to pekné dieťa

Por vira genro ni uzas finaĵon -ý.
Por ina genro ni uzas finaĵon -á.
Por neŭtra genro ni uzas finaĵon -é.

Aký je dom? - Dom je vysoký.
Aká je ruža? - Ruža je pekná.
Aké je srdce? - Srdce je červené.

Rimarko: En vortaroj tradicie estas prezentata vira formo de adjektivo (ekz. pekný, malý, vysoký).

Deklinacioj pekný kaj cudzí

Tiuj ĉi du deklinacioj estas tre similaj. La diferenco estas en finaĵo de vorto: ĉe deklinacio cudzí ĝi estas mola kaj ĉe deklinacio pekný ĝi estas malmola.

Singularo
	Vira genro	Ina genro	Neŭtra genro	Vira genro	Ina genro	Neŭtra genro
N	pekn-ý	pekn-á	pekn-é	cudz-í	cudz-ia	cudz-ie
G	pekn-ého	pekn-ej	pekn-ého	cudz-ieho	cudz-ej	cudz-ieho
D	pekn-ému	pekn-ej	pekn-ému	cudz-iemu	cudz-ej	cudz-iemu
A	pekn-ého ^? pekn-ý ^?	pekn-ú	pekn-é	cudz-ieho ^? cudz-í ^?	cudz-iu	cudz-ie
L	pekn-om	pekn-ej	pekn-om	cudz-om	cudz-ej	cudz-om
I	pekn-ým	pekn-ou	pekn-ým	cudz-ím	cudz-ou	cudz-ím

Pluralo
	Vira genro (vivaj objektoj)	Ĉiuj aliaj	Vira genro (vivaj objektoj)	Ĉiuj aliaj
N	pekn-í	pekn-é	cudz-í	cudz-ie
G	pekn-ých	pekn-ých	cudz-ích	cudz-ích
D	pekn-ým	pekn-ým	cudz-ím	cudz-ím
A	pekn-ých	pekn-é	cudz-ích	cudz-ie
L	pekn-ých	pekn-ých	cudz-ích	cudz-ích
I	pekn-ými	pekn-ými	cudz-ími	cudz-ími

Deklinacio páví

Laŭ tiu ĉi deklinacio ni deklinacias bestadjektivojn. La finaĵo restas longa kaj ne validas regulo de ritma mallongigo.

Singularo
	Vira genro	Ina genro	Neŭtra genro
N	páv-í	pávia	páv-ie
G	páv-ieho	páv-ej	páv-ieho
D	páv-iemu	páv-ej	páv-iemu
A	páv-ieho ^? páv-í ^?	páv-iu	páv-ie
L	páv-om	páv-ej	páv-om
I	páv-ím	páv-ou	páv-ím

Pluralo
	Vira genro (vivaj objektoj)	Ĉiuj aliaj
N	páv-í	páv-ie
G	páv-ích	páv-ích
D	páv-ím	páv-ím
A	páv-ích	páv-ie
L	páv-ích	páv-ích
I	páv-ími	páv-ími

Deklinacioj otcov kaj matkin

Laŭ la deklinacioj otcov kaj matkin ni deklinacias posedajn adjektivojn.

Singularo
	Vira genro	Ina genro	Neŭtra genro	Vira genro	Ina genro	Neŭtra genro
N	otcov	otcov-a	otcov-o	matkin	matkin-a	matkin-o
G	otcov-ho	otcov-ej	otcov-ho	matkin-ho	matkin-ej	matkin-ho
D	otcov-mu	otcov-ej	otcov-mu	matkin-mu	matkin-ej	matkin-mu
A	otcov-ho ^? otcov ^?	otcov-u	otcov-o	matkin-ho ^? matkin ^?	matkin-u	matkin-o
L	otcov-om	otcov-ej	otcov-om	matkin-om	matkin-ej	matkin-om
I	otcov-ým	otcov-ou	otcov-ým	matkin-ým	matkin-ou	matkin-ým

Pluralo
	Vira genro (vivaj objektoj)	Ĉiuj aliaj	Vira genro (vivaj objektoj)	Ĉiuj aliaj
N	otcov-i	otcov-e	matkin-i	matkin-e
G	otcov-ých	otcov-ých	matkin-ých	matkin-ých
D	otcov-ým	otcov-ým	matkin-ým	matkin-ým
A	otcov-ých	otcov-e	matkin-ých	matkin-e
L	otcov-ých	otcov-ých	matkin-ých	matkin-ých
I	otcov-ými	otcov-ými	matkin-ými	matkin-ými

	Vira genro	Ina genro
	`Otec`	`Matka`
Singularo: `to` `je`...
ON	`otcov` `brat`	`matkin` `brat`
ONA	`otcova` `kniha`	`matkina` `kniha`
ONO	`otcovo` `auto`	`matkino` `auto`
Pluralo: `to` `sú`...
ONI	`otcovi` `kolegovia`	`matkini` `kolegovia`
ONY	`otcove` `knihy`	`matkine` `knihy`

Laŭ la deklinacio otcov (otec - vira genro):
synov, bratov, Petrov, študentov, dedkov, kamarátov...

Laŭ la deklinacio matkin (matka - ina genro):
dcérin, sestrin, Lenkin, študentkin, babkin, kamarátkin...

`To` `je` `dom` `Lenky`.	`To` `je` `Lenkin` `dom`.	Lenka havas inan genron - pro tio laŭ la deklinacio matkin.
`To` `je` `žena` `kamaráta`.	`To` `je` `kamarátova` `žena`.	kamarát havas viran genron - pro tio laŭ deklinacio otcov
`To` `je` `auto` `brata`.	`To` `je` `bratovo` `auto`.	brat havas viran genron - pro tio laŭ deklinacio otcov

Komparado de adjektivoj kaj adverboj

Komparado povas esti regula aŭ malregula. Malregule estas komparataj nur tiuj ĉi kvin adjektivoj (kaj de ili kreitaj adverboj):
dobrý, zlý, malý, veľký, pekný

Ĉiuj aliaj estas komparataj regule.

Regula komparado

Duan gradon de komparado ni kreas pere de la sufiksoj -ší/-ejší ^?. Trian gradon de komparado ni kreas aldonante prefikson naj- al la dua grado.

1. grado	ľahký malpeza	šikovný lerta
2. grado	ľahší pli malpeza	šikovnejší pli lerta
3. grado	najľahší la plej malpeza	najšikovnejší la plej lerta

Adverboj estas komparataj tre simile. Dua grado estas kreata pere de la sufiksoj -šie/-ejšie ^?, kaj tria grado estas same kreata aldonante prefikson naj- al la dua grado.

1. grado	ľahko malpeze	šikovne lerte
2. grado	ľahšie pli malpeze	šikovnejšie pli lerte
3. grado	najľahšie plej malpeze	najšikovnejšie plej lerte

Malregula komparado

1. grado	2. grado	3. grado
dobrý / dobre bona / bone	lepší / lepšie pli bona / pli bone	najlepší / najlepšie la plej bona / plej bone
zlý / zle malbona / malbone	horší / horšie pli malbona / pli malbone	najhorší / najhoršie la plej malbona / plej malbone
malý / málo malgranda / malmulte	menší / menej pli malgranda / pli malmulte	najmenší / najmenej la plej malgranda / plej malmulte
veľký / veľa granda / multe	väčší / viac pli granda / pli multe	najväčší / najviac la plej granda / plej multe
pekný / pekne bela / bele	krajší / krajšie pli bela / pli bele	najkrajší / najkrajšie la plej bela / plej bele

Komparado

Prvý dom je rovnako veľký ako druhý dom.

Unua domo estas same granda kiel la dua domo.

Druhý dom je väčší než/ako prvý dom.

Dua domo estas pli granda ol la unua domo.

Tretí dom je najväčší zo všetkých.

Tria domo estas la plej granda el ĉiuj.

1. grado	2. grado	3. grado
`Jano` `je` `rovnako` `vysoký` `ako` `Lucka`. `Jano` `a` `Lucka` `sú` `rovnako` `vysokí`.	`Jano` `je` `vyšší` `než` `Katka`.	`Jano` `je` `najvyšší` `z` `celej` `triedy`.